Overzicht van baten en lasten en de toelichting

Overzicht incidentele baten en lasten

Conform het BBV vermelden wij de overzichten 'incidentele baten en lasten' en 'structurele toevoegingen en onttrekkingen'.
Door inzicht in de incidentele baten en lasten te geven wordt informatie gegeven die relevant is voor het beoordelen van de financiële positie van de gemeente en de meerjarenraming.

Het verschil tussen incidenteel en structureel is niet altijd even scherp te trekken. Structurele baten en lasten zijn in elk geval die baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Structureel is in principe langer dan drie jaar.
Incidentele baten en lasten moeten dus altijd als uitzondering worden gezien: de hoofdregel is dat baten en lasten bij gemeenten structureel zijn. Verder moet iedere mogelijke incidentele baat of last getoetst worden aan de volgende drie criteria:

1. De aard van de post is incidenteel;
2. Er is een onvoorwaardelijke einddatum;
3. De post is materieel, dus niet gering.

Met het eerste criterium wordt bedoeld dat de baat of last duidelijk eenmalig of hooguit enkele jaren plaatsvindt. Het mag dus niet gaan om een bestaand structureel budget dat in één jaar verhoogd of verlaagd wordt. Ook mag het niet gaan om structurele inkomsten zoals uit het gemeentefonds of een specifieke uitkering die gedurende één of enkele jaren verhoogd of verlaagd worden. De aard van deze inkomsten is immers structureel.

Met het tweede criterium wordt bedoeld dat er een duidelijke einddatum voor ogen is. Iets wordt eenmalig uitgevoerd, daarna niet meer. Nieuw beleid voor de duur van een raadsperiode geldt niet als incidenteel, ook al kan een nieuwe raad in een nieuwe raadsperiode tot ander beleid kiezen. Ook een proef of pilot geldt niet als incidenteel, omdat daaruit in principe volgt dat er geëvalueerd wordt en bepaald of er gecontinueerd wordt. De mogelijkheid tot continueren betekent dat er geen sprake is van een onvoorwaardelijke einddatum.

Met het derde criterium wordt bedoeld dat het overzicht alleen de grotere posten betreft. In Maassluis is gekozen voor hoger dan € 50.000.

Na afloop van een begrotingsjaar zullen dus bij het opmaken van de jaarrekening altijd wel enige (relevante) verschillen tussen de werkelijkheid en de begroting blijken. Budgetverschillen op activiteiten bij structureel bestaand beleid blijven naar hun aard 'structureel'.
Meerjarige tijdelijke geldstromen waarvan de eindigheid vastligt vanwege een raadsbesluit en/of toekenningsbesluit zijn incidentele baten en lasten, ook als de geldstroom (nog) langer is dan drie jaar. Toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves worden als incidenteel beschouwd, tenzij het gaat om reguliere onttrekkingen aan financiering- of dekkingsreserves (kapitaallasten) of om onttrekking uit daartoe toereikende bestemmingsreserves gedurende een periode van minimaal drie jaar met als doel het dekken van structurele lasten.

In de onderstaande tabellen wordt inzicht gegeven in de incidentele lasten en baten (mutaties op onvoorzien) in 2024. Incidentele baten en lasten kleiner dan € 50.000 zijn niet in onderstaand overzicht opgenomen.

Toelichting

Incidentele baten
Verkoopopbrengst toegangscontrolesysteem
Conform collegebesluit wordt een deel van de incidentele verkoopopbrengst van de onbruikbare toegangssystemen van DBI gebruikt als dekking voor incidentele extra uitgaven binnen BAS.

Energietoeslag
De afrekening van de Energietoeslag 2023 geeft een financieel voordeel voor de gemeente Maassluis. De niet-bestede middelen komen ten gunste van het rekeningresultaat 2024.

Tender Vlietlocatie
De tender van de Vlietlocatie is in 2024 gerealiseerd. Dit heeft een incidenteel voordeel opgeleverd van € 429.000.

Winstneming Balkon
Het project Balkon is in een afrondende fase. Bij actieve grondexploitaties is het een verplichting om tussentijds winst te nemen. Bij faciliterende projecten is dit een keuze. Het gros van de kosten en opbrengsten is gerealiseerd voor Het Balkon. Er valt € 411.000 vrij ten gunste van de reserve grondbedrijf.

Incidentele lasten
Berging zeiljacht
In de binnenhaven van Maassluis is een zeiljacht gezonken. De eigenaar was niet te traceren en de gemeente heeft de berging moeten regelen. De kosten van deze berging passen niet binnen de huidige begroting en daarom wordt voorgesteld om deze kosten via deze bestuursrapportage bij te ramen.

Afschrijving uitbreiding Balkon
De uitbreiding van de school Het Balkon is niet haalbaar gebleken. Er wordt nu ingezet op tijdelijke huisvesting in de nabijheid, vooruitlopend op een nieuwe school in de Kapelpolder. De gemaakte kosten worden in een keer afgeschreven.

Afschrijving Sportzaal Sportlaan
Het college heeft op 24 juni jl. besloten tot het voornemen voor beëindigen van het project en heeft de raad hierover middels een raadsinformatiebrief op 28 juni jl. geïnformeerd. De reeds gemaakte kosten van ruim € 1 miljoen zijn in een keer afgeboekt.

Conclusie
Geconcludeerd kan worden dat het positieve rekeningresultaat 2024 (€ 5,1 miljoen) voor € 15,6 miljoen wordt veroorzaakt door incidentele meevallers en reserveonttrekkingen en € 18,7 miljoen door incidentele lasten.
Na het elimineren van de incidentele posten resteert een positief saldo van € 8,2 miljoen dat niet aangemerkt wordt als ‘incidenteel’ volgens de definitie van het BBV.

Per saldo worden de structurele lasten in 2024 geheel gedekt door structurele baten. Er is dus voor 2024 sprake van een materieel evenwicht.